Witamy!

Psychoterapeuta.biz.pl | Psychoterapia - sposób na pełniejsze
przeżywanie świata, uporządkowanie emocji, pokonanie problemów
natury psychologicznej.

Lecząca moc teatru

teatr Teatroterapia to koncepcja, której głównym założeniem jest wychowanie przez teatr. Do jej podstawowych celów zalicza się osiągnięcie wewnętrznego wzrostu oraz wzbogacanie osobowości, dzięki jej oczyszczającemu wpływowi na psychikę człowieka. Teatroterapia wiąże się pośrednio z tzw. "teatrem edukacyjnym" oraz "terapią poprzez sztuki teatralne", lecz nie należy jej mylić z tymi dwoma koncepcjami terapeutycznymi. Teatroterapia realizowana jest poprzez spontaniczne przedstawienie teatralne, które sprzyja odreagowaniu tłumionych uczuć, przez co w pewnym stopniu umożliwia stanie się osobą, którą chciałoby się być. Teatroterapię stosuje się zarówno w terapii grupowej dzieci i młodzieży, jak również osób dorosłych.

Można wyróżnić trzy rodzaje teatroterapii: psychodramę, dramę oraz pantomimę. Psychodrama definiowana jest, jako spontaniczne przedstawienie teatralne pozwalające na uwidocznienie i ponowne przeżycie konfliktów interpersonalnych w ramach terapeutycznych. Uczestnicy psychodramy muszą mówić o sobie i swoich odczuciach.

Spontanicznym przedstawieniem teatralnym jest również drama. Występuje ona w dwóch formach: jako metoda pomocnicza przy nauczaniu przedmiotów szkolnych lub jako samoistna metoda kształcenia osobowości człowieka poprzez rozwijanie wyobraźni i wrażliwości, uczenie aktywnej twórczości oraz kształcenie umiejętności współpracy z innymi ludźmi. Uczestnicy dramy mają dowolność, jeśli chodzi o wybór ról, a także naśladowanie rozmaitych sytuacji, osób czy przeżyć zaobserwowanych w rzeczywistości.

ruiny antycznego teatru Pantomima jest z kolei przedstawieniem niemym. Dominującymi środkami wyrazu w jej przypadku, są tym samym ruch, gesty oraz mimika twarzy. Dzięki temu pantomima eksploatuje komunikację niewerbalną. Szczególnie ważna dla zastosowań terapeutycznych jest tzw. pantomima terapeutyczna (w odróżnieniu od pantomimy klasycznej przeznaczonej do wystawiania na scenie), określana również mianem psychogimnastyki. Opiera się ona na założeniach terapii ruchem, gestem i mimiką. Pantomima terapeutyczna znajduje zastosowanie głównie w psychoterapii i polega na naprzemiennym oglądaniu i odgrywaniu scen o charakterze pantomimicznym przez uczestników sesji.

Źródeł terapeutycznego zastosowania teatru poszukiwać należy już w starożytności, bowiem związane są one z antycznymi pojęciami katharsis i mimesis. Mimesis, czyli "naśladowanie", pozwalało w pewien sposób odzwierciedlać człowiekowi rzeczywistość, znaczenie katharsis ("oczyszczenie") tłumaczył sam Arystoteles. Według niego było to wyrażenie uczuć, które doprowadza aktorów i widzów przedstawienia do stanu uwolnienia i oczyszczenia, co jest istotne, jeśli chodzi o terapeutyczny wymiar tego stanu ludzkiej psychiki.

Współcześnie wyróżnia się dwa aspekty terapeutycznego oddziaływania przez sztukę, w ramach którego mieszczą się drama, psychodrama i pantomima terapeutyczna. Pierwszy, określa się mianem aspektu receptywnego. Zgodnie z nim, kontakt ze sztuką porusza w pacjencie takie treści psychiczne, które nie są świadomie dostępne zarówno dla terapeuty, jak i dla niego samego. Poprzez obcowanie ze sztuką, jej odbiór, pacjent może uzyskiwać i poszerzać wgląd we własne uczucia. Drugi aspekt, nazywany kreatywnym, umozliwia rozbudzanie i wspieranie twórczych możliwości pacjenta i pobudzanie go do aktywnego tworzenia. Według niektórych praktyków to właśnie aspekt kreatywny teatroterapii stanowi o jej największej sile i umożliwia pacjentom poprawienie wewnętrznej samooceny, a także dotarcie do treści nieświadomych. Co ważne, kreatywność silnie stymuluje zdrowe zasoby psychiki pacjenta, dzięki czemu zyskuje on pewną świadomość swojej choroby.

Potwierdzeniem skuteczności teatroterapii może być wszechstronność jej zastosowania. Choć jej podstawowym przeznaczeniem jest terapia grupowa dzieci i dorosłych, w praktyce stosuje się ją w przypadku naprawdę szerokiego spektrum zaburzeń.